سرو های باستانی چوار در قلب زاگرس

سرو های باستانی چوار در قلب زاگرس

استان ایلام در قلب زاگرس مرکزی رویشگاه گونه های متعدد گیاهانی منحصر
به فرد است که از جمله اینها یک مجموعه ارزشمند درخت سرو در بخش مرزی
چوار از توابع شهرستان ایلام است.
کارشناسان دانشگاه تهران و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری قدمت این
سروستان که ۲۲ اصله از درختان آن باقی مانده اند بین ۲ هزار تا سه هزار و
۳۰۰ سال برآورد کرده اند.

این درختان پیرسال، با توجه به قدمت و ظاهر خاص از سوی سازمان میراث
فرهنگی و گردشگری کشور به عنوان میراث طبیعی و ملی شناخته و ثبت شده اند.
سروهای باستانی بخش چوار شهرستان ایلام از خانواده سروهای کوهی یا
زربین هستند که فرم پیچ و تاب ساقه، ریشه و برگ های زیبا و مینیاتوری آن
تجربه ماندگاری از زیبایی طبیعی را برای بازدیدکنندگان رقم می زند.
اگرچه همه این زیبایی ها مانع از اتش اندازی و تخریبگری برخی گردشگران
نبوده و نشده است.

این مجموعه ۲۰ تا ۳۰ اصله ای درخت باستانی و نمادین سرو، در جوار روستای
‘بان سرو’ که در گویش محلی (بان سول) خوانده می شود در سال های اخیر
به مقصد گردشگری طبیعی مبدل شد و مشکل نیز از همین سال ها شروع شده است.

معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام گفت: عملکرد و رفتار غلط
برخی افراد در سال های گذشته، اکنون بر روی سروهای منطقه ‘بان سرو’
چوار تاثیر منفی گذاشته و موجب آسیب دیدگی این درختان شده است.
حجت الله فتحی اظهارداشت: این درختان به عنوان ذخایر ژنتیکی استان ایلام
شناخته شده اند چرا که تنها منطقه و رویشگاه سرو در استان، همین روستای
بان سرو است.

وی افزود: روشن کردن آتش در کنار این سروها باعث شده تنه و شاخ و برگ
برخی از این درختان دچار آتش سوزی جدی و حتی خشکیدگی شود.
فتحی یادآور شد: همچنین فرسایش و شسته شدن خاک حاصل خیز اطراف
این درختان سبب شده که ریشه درختان از دل خاک بیرون بزند و این موضوع
موجب ضعف بیولوژیکی شده است.

وی تاکیدکرد: حفظ و ماندگاری این درختان به مراقبت بیشتر گردشگران و
مسئولان از جمله میراث فرهنگی نیاز دارد.
فتحی گفت: برای نجات و احیای این درختان کهنسال، بذر آنها در نهالستان های
استان در حال تکثیر است تا در اراضی مستعد و رویشگاه های متناسب با این
نهال ها کشت شوند.

نصب تور فلزی برای حفاظت از درختان سرو

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام نیز گفت:
ریشه یکی از این درختان تنومند به علت شسته شدن خاک و پوسیده شدن
بافت صخره ای محل رویش از خاک بیرون زده است.
عبدالمالک شنبه زاده افزود: با نظر کارشناسان منابع طبیعی و آبخیزداری استان
ایلام مقرر شده که برای جلوگیری از تشدید آسیب دیدگی این درخت، اطراف
ریشه آن را با خاک پر و دور درخت نیز دیوار کشی شود.

وی یادآورشد: اما برای حفاظت از کل مجموعه درختان سرو منطقه قرار است
که یک فنس کشیده شود تا از حضور و دسترس مستقیم مردم و گردشگران
و بروز آسیب های احتمالی در امان باشند و تفرج کنندگان از فاصله نه چندان
دور به تماشای این درختان بپردازند.

وی افزود:با وجود موقعیت صخره ای، سخت گذر با شیب تنداین سروستان
که در ۶۵ کیلومتری شهر ایلام قرار دارد گردشگران زیادی در طول سال برای
تماشای این درختان به روستای بان سرو سفر می کنند.
شنبه زاده در خصوص معرفی این آثار طبیعی در سطح ملی اظهارداشت:
امسال یک برنامه برای معرفی جاذبه های گردشگری استان ایلام در دست
تدوین داریم که تا شهریورماه آماده و در دسترس عموم قرار می گیرد.

وی توضیح داد: در این طرح، ۳۰ جاذبه شاخص طبیعی و تاریخی قابل دسترس
، مذهبی، فرهنگی، مردم شناسی، معنوی و … استان ایلام در قالب کلیپ های
یک دقیقه ای معرفی و در فضاهای مجازی پر مخاطب منتشر می شوند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام افزود: هرچند
مسیر دسترسی به سروهای بان سرو چندان راحت نیست اما با توجه به اهمیتی
که این ذخیره گاه و رویشگاه منحصر به فرد دارد، این جاذبه طبیعی خاص نیز
در طرح کلیپ های یک دقیقه ای معرفی جاذبه های استان گنجانده شده است.
استان ایلام علاوه بر درختان سرو روستای بان سرو چوار ذخیره گاه و رویشگاه
گونه های گیاهی متنوعی چون لاله واژگون، ارغوان، زیتون های چندهزار ساله
است که این ذخیره گاه های ژنتیکی با توجه به دامنه پراکنش محدود و تعداد
اندک، باید بیشتر مورد توجه و حمایت مسئولان و مردم و گردشگران قرار بگیرند.

دشت ها و کوهستان های استان ایلام ماوای بیش از یک هزار گونه گیاهی و
درختی است که شاخص ترین این گونه ها را واریته های مختلف بلوط و بنه
تشکیل داده است.
از گستره ۲ میلیون هکتاری استان ایلام، یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار را اراضی
طبیعی شامل جنگل، مرتع و بیابان تشکیل داده است