منطقه سارال
منطقه سارال شهرستان ديواندره از نقاط ديدني استان کردستان است که داراي چشم‌اندازهاي طبيعي و گردشگري فراواني به‌ويژه در فصل بهار است.
منطقه سارال در شمال‌غرب شهر سنندج واقع شده است. سارال يکي از سه بخش موجود در شهرستان ديواندره است که مشتمل بر ۴۳ روستاست و داراي مراتع سرسبز و اماکن تاريخي و ديدني و چشم‌نواز بسياري است و به دليل ويژگي‌هاي منحصربهفرد نيز ميزبان خيل عظيمي از مردم استان و مسافران و گردشگراني از ساير استان‌هاي کشور است. از مراتع سارال همواره به عنواني يکي از مراتع درجه اول ايران نام برده مي‌شود و در فصل بهار دانشجويان زيادي از دانشگاه‌هاي مختلف استان کردستان و کشور براي گردش علمي به اين منطقه مي‌آيند. از کوه‌هاي سارال مي‌توان به زه‌ردوان، زيراواي شيرکوژ، کلاوره‌ش، قه‌لاريانه، ته‌وريزخاتون، مره‌ده‌ر، شيخ لطيف، چاروه سوار، قزلبلاغ، که‌ل‌کوژ، به‌رده‌ره‌ش و به رده‌سپي اشاره کرد. منطقه سارال به دليل داشتن زمستان‌هاي برفي و سرد که حتي تا پايان خرداد ماه نيز بر روي قله کوه‌هاي آن مي‌توان برف زمستان را هنوز نظاره کرد، بهاري خرم و سرسبز و با‌طراوات دارد. آنچه که حائز اهميت است و مي‌تواند به‌عنوان يک جاذبه گردشگري در بخش سارال مورد توجه قرار گيرد، وجود قلعه‌هاي افراسياب در روستايي به همين نام و قلعه بارام(بهرام) در روستاي قه‌له و ليانه و قلعه ئالولاخ در روستاي ئالولاخ است.
زبان گويش مردم اين منطقه کردي سوراني و داراي لهجه‌اي مخصوص و مشخص است و لباس‌هاي زنان و مردانشان هم با ساير مناطق کردنشين تفاوت‌هايي دارد از جمله نحوه بستن دستمال يا به عبارتي دستاري که به‌سر مي‌بندند، متمايز از نقاط ديگر استان است که اين نيز از ديگر مشخصه‌ها و ويژگي‌هاي مردم روستاهاي سارال است. در کنار تمام اين ويژگي‌هاي منحصربهفرد بايد به چشمه‌هاي جوشان اين منطقه نيز اشاره کرد که به دليل داشتن منابع آبي مناسب چشم‌اندازهاي زيباي طبيعي را به‌وجود آورده و علاوه‌بر گردشگران و طبيعت‌دوست‌ها کشور به محلي براي تفريح خود مردم استان کردستان نيز تبديل شده است.
به‌رغم وجود اين همه زيبايي منحصربهفرد متاسفانه نامي از روستاهاي شهرستان ديواندره در ليست روستاهاي منتخب هدف گردشگري استان که به‌منظور ارتقاي تعداد روستاها براي ورود طبيعت‌گردان و گردشگران تهيه و تدوين شده، برده نشده است که با توجه به ظرفيت‌هاي موجود در روستاهاي اين شهرستان به‌ويژه بخش سارال مي‌طلبد اهميت و توجه بيشتري به اين مناطق شود.
سه راه دستيابي به اين منطقه وجود دارد كه عبارتند از: راه دسترسي جنوبي، از طريق روستاي سراب‌قميش كه در فاصله ۱۰ كيلومتري شهر سنندج قرار دارد؛ راه دسترسي شرقي، از طريق روستاي حسين آباد كه در فاصله ۴۳ كيلومتري شهر سنندج قرار دارد و راه دسترسي شمالي، از طريق شهر ديواندره و روستاي هزارکانيان كه در فاصله ۹۵ كيلومتري شهر سنندج قرار دارد. راه‌هاي ارتباطي بين روستايي منطقه سارال همگي خاكي بوده و در برخي مناطق مالرو است.
سارال تا به حال نشنیده بودم ولی خیلی باهاش حال کردم مرسی