تحول سفالگری در عصر هخامنشی
حکومت هخامنشیان همزمان با رونق عصر مفرغ در ایران شروعشد. اما اقبال هنرمندان از نوآوری صنایع مفرغی از اهمیت، زیبایی و کاربردی بودن سفالها نکاست. در این دوره سفالهای ظریف به اشکال و نقشهای جدید ساخته میشد، سطوح سفالها حکاکی و تزئین میشد و در کورهها پخته میشدند. کاوش نشان میدهد بعد از هزاران سال ایرانیان با اختراع چرخپائی و میز سفالگری باسرعت و یکنواختی بیشتر به تولید اشکال قرینه سفالی پرداختند.
سفالین ساغری شکل و ساخت ظروف ساده با تزئین و نقشنگارههای نامفهوم و الهامگرفته از آدابورسوم و باورهای اعتقادی، خطوط منقوش در قسمت بالایی ظروف رونق پیداکرد، تحولی دیگر که در ساخت سفالهای این دوره به وقوع پیوست، استفاده از لعاب در مقیاس وسیعتر از قبل بود پوشش ظروف سفالین آجر بودهاست. نمونههای لعابداری از آجر با نقوش انسان و حیوان در دیوارهای کاخهای هخامنشیان در پاسارگاد و شوش که به زیبایی حکاکی و نقاشیشده در کاوشهای باستانشناسی بهدستآمده که برگ مستند دیگری از کتاب مردشناسی سفالینههای ایرانی است که علیرغم رونق صنایع فلزی، پیکرهها و محصولات سنگی سفالگری همچنان به حیات خود با سرافرازی ادامه میدهد. نقوش سربازان جاویدان و کمانداران پارسی بر دیواره کاخها که توسط سفالگران به رشته تصویر درآمده، ما را با پوشش لباس و وسایل جنگی در آن دوره آشنا میکند. سفالینههایی که از خاک مواد کائولن و خمیرشیشه ساختهشده و از رنگهای زرد، سبز، فیروزهای و قرمز در آنها استفادهشد همهوهمه از شاهکارهای هنر سفالگری در دوره هخامنشیان است.
نمونههای منحصربهفرد از سفالینههای این دوره هماکنون در موزهها و گالری شخصی نگهداری میشود همچون سرعقابی از شیشه که زیبایی و تزیین آن اوج هنر هنرمندان این دوره است این اثر نفیس در یک مجموعه هنری در گالری خانم «مور» در آمریکا نگهداری میشود. نمود دیگری از این آثار سرشیر پختهشده از گل خام است که در مجموعه کلکسیون لوور نگهداری میشود. سفالینههای زیادی هماکنون در موزه لوور پاریس، موزه بفالو، موزه رضا عباسی و موزه ایرانباستان نگهداری میشود.