کرمانشاه : روانسر همچون نگيني در دل آب و سنگ و سبزه ميدرخشد
شهر کرمانشاه را که ترک کني و ماشينت را در مسير شمال نقشه به دست جادههاي هموار در ميان گندمزارهاي سرسبز بسپاري، هنوز ۶۰ کيلومتر را طي نکردهاي که دروازههاي تاريخ طبيعت، از دور نمايان ميشود. شهري با هزاران سال خاطره مهربانانه، فرشي از آب و سبزه زير قدمهايت، پهن ميکند. سرمست از عطر دلانگيز گلهاي وحشي، شادمانه به مقصد ميرسي.
اينجا نيکور است، پايگاه سلسله آشوريان. جايي که قوريقلعه، به قدمت ۶۰ ميليون سال در قلب شاهو خوابيده است.
همان سکونتگاه شکارچيان عصر سنگ حتي موي، مادر کهن سرابها هم، اينجا سپيد شده است.
حالا هم مادرانشان، توپهاي دستساز براي بازي کودکان اين سرزمين به تمام کشور صادر ميکنند.
نيکور، هنوز عطر نفسهايش، از دل طبيعت بيرون ميآيد. کهن دياري که از دوره مياني پارينه سنگي تا دوره قاجاريه و اسلامي خاطرهها در دل خود دارد.
اگر اهل سفر و گردش در دل طبيعت هستي و آثار بکر و تصاوير زيباي نقاش روزگار، نوازشگر چشمان مشتاقت است پس درست آمدهاي.
اينجا روانسر است؛ سرزمين غارها و الهه آبها. اين شهر با قدمت ديرينه خود آثار و منابع طبيعي ارزشمندي در سينه خود دارد.
روانسر همچون نگيني در دل آب و سنگ و سبزه ميدرخشد. به هر سوي که نظاره کني؛ دري ازدرهاي خالق يکتا به رويت باز ميشود.
حسين ويسمرادي؛ فرماندار شهرستان روانسر در خصوص جاذبهها، توانمنديها و قابليتهاي اين شهر توريستي ميگويد: «شهر زيباي روانسر که از آن به عنوان دروازه اورامانات ياد ميکنند، در ۶۰ کيلومتري شهر کرمانشاه قرار دارد. اين شهر با بهرهمندي از منابع فراوان آبهاي زيرزميني، دشتهاي پهناور و اراضي حاصلخيز در بخش اقتصاد کشاورزي در منطقه توانمند است و بيشترين توليد محصولات کشاورزي را داراست.
او ميافزايد: اين شهرستان به دليل بر و بومي جوان، همواره از نيروهاي متخصص و کارا، برخوردار است و با توجه به موقعيت اقليمي و منابع طبيعي فراوان، داراي پتانسيل بالا براي سرمايهگذاري در بخشهاي مختلف اقتصادي، فرهنگي، کشاورزي و دامپروري است و در فصل بهار با توجه به آثار طبيعي و مناظر و چشماندازهاي زيبا، دشتهاي سرسبز و سراب بينظيرش، توانايي آن را دارد که به قطب گردشگري تبديل شود.
ويسمرادي به قدمت تاريخي و باستاني روانسر اشاره ميکند و ميگويد: روانسر داراي آثار پيش از تاريخي است و از اين لحاظ در باستانشناسي جايگاه ويژهاي دارد. قديميترين آثار سکونت انسان در اطراف روانسر به دوره پارينهسنگي مياني تا فرا پارينهسنگي باز ميگردد که بقاياي آنها در غارهاي کوليان و جاوري و همچنين رودخانه گراب (آويخر) يافت شدهاست. از ديگر کشفيات قديمي روانسر يک دندان آسياي فيل است که مربوط به دوران يخبندان است و در نزديکي شهرک روانسر کشف شده است.
او ميافزايد: تپه موسايي هم از آثار مهم ديگر روانسر است که از اوايل دوره مس و سنگ (حدود ۷ هزار سال پيش) تا زمانهاي اخير مورد سکونت انسان بودهاست و قدمت دخمه روانسر (گور صخرهاي) يا طاق فرهاد هم به دوره هخامنشي بازميگردد که در دوره آشور نيز روانسر يکي از پايگاههاي اين سلسله بوده که نيکور خواندهاند.
ويسمرادي درباره جاذبههاي طبيعي روانسر ميگويد: روانسر از سمت غرب به طرف شهر پاوه و جوانرود، در ۲۵ کيلومتري شهر روانسر، در ميان کوههاي شاهو، غارکاوات و قوريقلعه نهفته است که غار قوريقلعه از نظر آثار طبيعي در سطح کشور کمنظير است و به عنوان يکي از هفت اثر طبيعي ملي ايران به ثبت رسيده که هر ساله پذيراي توريستهاي زيادي از داخل و خارج کشور است و در حال حاضر نيز توسعه اين غار، در دستور کار است که در صورت ادامه به تونل شيشهاي درون غار برخورد خواهيم کرد.
بنا به گفته کارشناسان، غار قوريقلعه، با ۶۰ميليون سال قدمت، بزرگترين و شگفتانگيزترين غار آبي جهان است که در سال ۱۳۵۵ يک گروه، غارنورد انگليسي و در سال ۱۳۵۶ گروه غارنوردان فرانسوي، با همه توانايي و تجهيزات نتوانستند به اعماق آن نفوذ کنند، اما در سال ۱۳۶۸ روزنامهنگار و کوهنورد فقيد، مهدي ملکي شجاع در کانون کوهنوردي کرمانشاه، مسيرهاي پرپيچ و خم و دالانهاي فرعي غار را کاووش کردند و تاعمق ۱۲کيلومتري را پيموده و عکاسي و نقشهبرداري کردند که به تازگي نيز نتيجه کاوش و عکاسيشان از درون غار قوريقلعه، در قالب کتاب ۱۵۰ صفحهاي چاپ شده است.
روانسر، محصور در ميان آب و دشتهاي سرسبز، تداعيکننده شمال کشورمان است. تپهاي در مرکز شهر، در پايين پاي ساختمان بازارچه مرزي اين شهر، همچون نگين زبرجد، سر از خاک بيرون آورده است.
منشأ سراب روانسر کوههاي شاهوست که از دوردستها، پس از کيلومترها راه، همچون رودي خوش خط و خال، با آبي خنک و گوارا از وسط شهر و از کنار تپه سرسبز ميگذرد که از چهارسوي منشعب شده و آب فراوان و خيرهکنندهاش که هر صاحب هنری را بر سر ذوق آورده و يادآور صحنهاي است که در فيلم «از کرخه تا راين» هنرمند فقيد «هما روستا» در کنار رودخانه زيبايي در يکي از شهرهاي آلمان ايستاده و نظارهگر دوردستها بود.
اين سراب که بخشي آب شرب روانسر و قسمتي به مصرف آبياري و کشاورزي ميرسد بقيه به سراب روانسر گسيل میشود که درياچه زيبايي را در شهر پديد آورده است.
سراب، به همينجا اکتفا نکرده و به قرهسو، پيوسته تا با طي مسافتهاي زياد به کارون ريخته و در نهايت به دست مادرش خليج فارس برسد.
اين شهر، آثارکهن فراواني در دل خود دارد؛ از غار قوريقلعه، کاوات که حدود۵۰ هزار سال پيش و غارهاي اطراف آن ۱۲ هزار سال پيش، مأمن شکارچيان عصر سنگ بوده تا تپه سهگانه موسايي حدود ۷هزار سال قبل، از گوردخمه فرهاد متعلق به دوره هخامنشی تا گورستان اسلامي مربوط به دوره قاجار و صفويه است که نشان از قدمت و پيشينه اين شهر تاريخي دارد.
شهر روانسر با آب و هوايي نسبتا سرد و نيمهمرطوب که بالاترين درجه حرارت در تابستانها ۲۵ درجه سانتيگراد است و داراي پوشش گياهي خاصي است که سرتاسر شهرستان را فراگرفته و از ميوههاي وحشي اين ناحيه ميتوان به بادام کوهي، پستهکوهي، گلابي جنگلي(امرود)، زالزالک، توت، بلوط، کيکم و زبان گنجشک، همچنين گياهان دارويي شيرينبيان(بلک)، پونه، گلگاوزبان، کتيرا و گون نام برد و در فصل بهار نيز دامنه تپهها و دشتهاي روانسر، مملو از گياهان معطر و سبزيهاي بهاري ميشود که با خاصيت درماني خود، در اين فصل طرفداران زيادي دارد.
همچنين تنها کارخانه توپ دستدوز ايران هم در شهر روانسر قرار دارد که سالانه ۳۵۰ هزار توپ، توسط زنان هنرمند اين سرزمين دوخته و به تمام نقاط ايران صادر ميشود.
سفر در دل تاريخ به پايان ميرسد؛ حالا ميتواني خستگيهاي شيرينت را در نيکور، به آب سرد سراب بسپاري يا سراب را دور زده و از بالاي سراب، زيباييهاي از کرخه تا راين را با نوشيدن يک فنجان چاي داغ به نظاره بنشيني.