كوچه باغ‌هاي اناري، آنسوي كوير
سفر به سرزمين انارها
در سفر به كوير جنوب بعد از كاشان در جاده يزد، زماني كه هنوز بيابان‌هاي بي‌انتها و كوه‌هاي سنگي خسته‌تان نكرده و تيزي تيغ آفتاب شما را به ستوه نياورده، در نزديكي اردستان، روستايي در دل كوهستان «مُهَند» پديدار مي‌شود، سرسبز از درختان انار و چنار كه «كچو مثقال» نام دارد.
كچو مثقال روستاي پدري و مادري من است و به همين سبب بخش زيادي از روزهاي خوش كودكي در آن سپري شده، ظهرهاي داغ تابستان از چرت ميان روز اهالي خانه فرار مي‌كرديم و در كوچه باغ‌هاي زيبا سرخوشانه مي‌دويديم و مي‌چرخيديم، عادتي كه هنوز در سفر به آنجا تكرار مي‌كنيم چراكه آن پرچين‌هاي كوتاه كاهگلي باغ‌ها و صداي بي‌وقفه سار و قناري و گنجشك‌هاي بازيگوش و داركوب‌هاي پرتلاش هنوز هم هست و شكر خدا دچار چرخه تكنولوژي زشت و كدر بلوك‌هاي سيماني و آجرهاي زرد نشده است.
اما اگر حس‌هاي خوب و وابستگي‌هاي خوني و دلي را كنار بگذاريم، چند علت وجود دارد كه بايد اين روستاي كوچك را ديد، اول آنكه سه حسينيه بزرگ در روستا هست كه هر سه متعلق به دوره قاجار هستند و نخل‌هاي عزاداري مرسوم در شهرهاي كويري كه از چوب عناب ساخته شده در هر سه آنها ديده مي‌شود. نخل‌هايي كه در دهه اول محرم لباس خاصی به تن مي‌كنند و هر شب با اشعار خاص حماسي و تراژدي از سوي عزاداران بلند مي‌شوند و دور ميدان اصلي روستا مي‌چرخند.
دومين دليل مي‌تواند بازديد از خانه كودكي آيت‌الله سيد‌حسن مدرس در سرابه كچومثقال باشد، مرد مشهور مجلس شوراي ملي و دشمن قسم‌خورده رضاشاه پهلوي كه در اين روستا به‌دنيا آمده و سال‌هاي بعد از آنجا به اصفهان و بعدتر به تهران مهاجرت كرده تا بخشي از تاريخ اين كشور را بسازد.
سومين دليل هم مسجد جامع زيرزميني اين روستاست كه به ثبت ملي رسيده اما تاريخ ساخت آن اصلا به درستي مشخص نيست، عده‌اي معتقدند كه زمان ساخت آن به دوره سلجوقي برمي‌گردد و برخي آن را متعلق به دو سده قبل مي‌دانند. وجه ديدني اين مسجد طاق‌هاي خاص و معماري تو در توي آن است كه هوا را در تابستان بسيار خنك و مطبوع و در زمستان گرم و خوشايند مي‌سازد.
چهارمين علت را هم همان اول گفتيم، باغ‌هاي انار كوچك اما بي‌نظير روستاست كه در مهرماه به‌بار مي‌نشيند و فضاي دلپذيري را در كچو پديد مي‌آورد. انارهاي شيرين دانه‌شكري و البته پرآب كه هرسال مقداري از آن توسط زنان روستا تبديل به رب انار مي‌شود تا چندي بعد در فسنجان رخ‌نمايي و خودنمايي می‌كند.
اما براي سفر به اين روستا ابتدا تا كاشان مي‌رويد و بعد در دوراهي يزد و اصفهان به سمت يزد حركت مي‌كنيد، بعد از صد و چهل كيلومتر به اردستان مي‌رسيد و با ديدن تابلو كچومثقال راهي اين روستا مي‌شويد. دقت كنيد كه اين روستا مكاني براي اقامت شبانه شما ندارد و براي بازديد چند روزه از اين روستا و اطراف آن بايد به هتل آپارتمان‌هاي اردستان برويد. راستي اگر به كچومثقال رفتيد، حتما از زواره و اردستان و مكان‌هاي ديدني اين دو شهر هم بازديد كنيد چراكه اين بخش از كوير پر است از آثار تاريخي كمتر ديده شده يا اصلا ديده نشده، مثالش هم قنات دوطبقه اردستان كه تنها قنات دوطبقه در كل دنياست.
