سرگذشت میدان آزادی
در دهم شهریور ۱۳۴۵ آگهی مبنیبر مسابقه گذاشتن نماد شهر تهران در یک چهارم صفحه روزنامه اطلاعات و کیهان چاپ شد. حسین امانت جوان
۲۴ سالهای که به تازگی از دانشکده معماری هنرهای زیبای دانشگاه تهرانفارغالتحصیل شده و دستپرورده استادان بزرگ و به نامی همچون استاد
هوشنگ سیحون، پدر معماری مدرن ایران و استان حیدر غیابی بود طرح خودرا به دفتر نماد تهران ارائه و به عنوان بهترین طرح ارائهشده برنده مسابقه شد.
طرحی که برگرفته از تاریخ و تمدن پر فراز و نشیب ایران از عهد هخامنشیان، ساسانیان، سلجوقیان و صفویه و معماری قبل و بعد از اسلام و با الهام از سنن
گذشته به طرز ماهرانه و هنرمندانهای سنت و مدرنیسم را در کنار هم قراردادهاست. باتوجه به اینکه قرار بر این بود این بنا در نزدیکی فرودگاه مهرآباد که محل
ورود و خروج گردشگران خارجی و داخلی است ساخته شود، بر طبق ضوابط نمیبایست ارتفاع آن از ۴۵ متر فراتر رود بعد از ابلاغ شروع پروژه در آبان ماه
۱۳۴۸ این برج عظیم و مجموعههای اطراف و زیرین آن طی ۲۸ ماه و در دی ماه۱۳۵۰ به شکل زیبا و منحصربهفرد به پایان رسید. با این مقدمه نگاهی خواهیم
داشت به میدان و برج آزادی.
میدان آزادی با مساحتی بالغ بر ۱۲۳ هزار متر و ارتفاع ۴۵ متر باعظمت و شکوه خودنمایی میکند. بنایی سه طبقه با زیربنایی نزدیک به ۷۸ هزار مترمربع که ۵
متر از ارتفاع آن در زیرزمین است، به نحوی که سقف طاق آن از زمین ۳۳ متر است.
این برج از ۸ بخش مجزا تشکیل شده و عرض پایههای این برج حدود ۶۶ متر است.
در این بنا از ۹۰۰ تن آهن و ۲۵ هزار قطعه سنگ از معادن سنگ جوشقان که متعلقبه پدر سنگ ایران، مرحوم قنبر رحیمی بود استفاده شدهاست. سنگی سفید در این بنای عظیم ۸ دستگاه آسانسور و دو راه پله قسمتهای مجزا را به یکدیگر پیوند
میزنند. سالن اجتماعات واحد سمعی و بصری، نگارخانه، کتابخانهای به وسعت ۲۷۰متر و بیش از ۵۰ هزار جلد کتاب نفیس و غرفههایی که یکی از لسلههای پر قدرتایران را به نمایش میگذاشت. در بازدید نیکسون رییسجمهور آمریکا از این ساختمان قطعه سنگی که از کره ماه به زمین آورده شد به این موزه هدیه شد. دروازههای اینبنای عظیم طرحی از طاق کسری است. کاشیکاریها و مقرنسکاریها برگرفته از عظمت هنر سرامیک و کاشی دوران صفویه است. همچنین گنبدهای از زیر قابلرویتاست و یادآور برج طغرل و دوران اسلامی است. طراحی فضای سبز و جدولبندی آنبراساس برداشتی از کاشیکاری مسجد شیخ لطفالله اصفهان و آبنماهای آن یادآور طراحی باغهای ایرانی همچون باغ ارم و باغ نگارستان است. متاسفانه این بنای عظیمکه در فهرست آثار ملی به ثبت رسید در سالهای اخیر به دلیل سهلانگاری و کاشت چمن در محوطه آن، آبیاری مستمر و ترافیک سنگین در محوطه میدان، از دیگرسو، بارانهایاسیدی آشیانهسازی کبوتران بر فراز برج و سبز شدن گیاهانی در لابهلای سنگهای این مجموعه نفیس نگرانیهای فراوانی را به وجود آوردهاست.