بستني خوري در سفر
بستني ماده خوشمزه‌اي است که به‌ويژه در فصول گرم و به‌خصوص در بين کودکان و نوجوانان و به‌ويژه در سفر طرفداران زيادي دارد. بسياري از مردم تصور مي‌کنند که بستني مي‌تواند به عنوان يک ماده لبني مناسب مثلا جايگزين شير يا ماست شود و حتي افراط در خوردن آن نيز ايرادي ندارد. اين در حالي است که علاوه بر مقدار زيادي شيرين‌کننده‌هاي طبيعي و يا شيميايي، خوردن حتي يک قاشق بستني مقدار زيادي چربي اشباع شده (حيواني) وارد بدن مي‌کند که اغلب به اندازه نيمي از کل چربي اشباعي است که در روز بايد خورده شود. مصرف چربي اشباع زياد موجب چاقي، بيماري‌هاي قلبي- عروقي و ديگر بيماري‌هاي خطرناک مشابه مي‌شود. البته بستني مواد مغذي باارزشي مثل پروتئين، کلسيم، ويتامين‌ها، مواد معدني و انرژي دارد ولي به‌جاي آن مي‌شود ماست کم‌چربي يخ زده خورد که همه اين مواد را داشته ولي چربي بسيار کمتري دارد. گاها به ماست يخ‌زده مقداري شيرين‌کننده طبيعي يا مصنوعي نيز اضافه مي‌شود.
از مزاياي بستني اين است که امکان دارد مواد دارويي و يا مواد مغذي مکمل را نيز از طريق آن به بدن رساند. به عنوان مثال، برخي تلاش کرده‌اند که اسيدهاي چرب امگا-۳ را به بستني اضافه کنند که البته موجب ايجاد بوي ماهي در بستني شده که همگان ممکن است اين بو را نپسندند. به هرحال در برخي کشورها ماستي توليد شده که مقداري از اسيدهاي چرب امگا-۳ به آن افزوده شده و بوي نامناسبي هم ندارد.
بستني هم مثل ماست قابليت نگهداري باکتري‌هاي پروبيوتيک را دارد. اين باکتري‌ها کپسول‌هايي با قطر بسيار نازک (سايز ميکرو يا نانو) دارند و به اصلاح فلور ميکروبي روده انسان و جلوگيري از رشد باکتري‌هاي بيماريزا در روده و ايجاد بيماري روده‌اي کمک مي‌کنند.
در برخي موارد از جمله پس از جراحي لوزه، مصرف غذاهاي سرد، مرطوب، با طعم ملايم و داراي قوام نرم (از جمله بستني) در روزهاي اول براي بيمار آسان‌تر بوده و از ايجاد خونريزي‌هاي بعد از عمل پيشگيري مي‌کند.
بستني از جمله غذاهايي است که در برخي افراد موجب حمله ميگرني مي‌شود. اين غذاها بر روي آزاد شدن سروتونين و نوراپي‌نفرين اثر کرده و موجب انبساط يا انقباض عروق مي‌شوند.
وقتي محصولات غذايي به حد کافي حرارت مي‌بينند، ميکروب‌ها (و گاهي اسپورميکروب‌ها) از بين مي‌روند؛ ولي بستني غيرپاستوريزه منشا بسياري از بيماري‌هاي منتقله از راه غذا است. بستني مانند برخي ديگر از مواد لبني در معرض آلودگي‌هاي خطرناک ميکروبي از قبيل يرسينيا انتروکوليستيکا، ليستريا منوسيتوژنز، باسيلوس سرئوس و استافيلوکوک طلايي (اورئوس) هستند که موجب انتقال بيماري و مسموميت غذايي مي‌شوند. آلودگي به سالمونلا SPP و ليستريا منوسيتوژنز اغلب بعد از حرارت‌دهي به شير مورد استفاده در توليد بستني اتفاق مي‌افتد. گونه‌هايي از بروسلاها مي‌توانند در شيرخام به مدت ۱۰ روز و در پنير تازه تا ۳ ماه و در بستني و خامه نيز تا مدتي زنده بمانند. اغلب اپيدمي‌هاي بروسلوز ناشي از مصرف شير غيرپاستوريزه، خامه، پنير و بستني بوده‌اند.
امروزه در جهان حدود بيش از ۱۴۰۰ طعم‌دهنده، تثبيت کننده، رنگ‌هاي مصنوعي و امولسيفاير (پوک کننده) در توليد بستني مورد استفاده قرار مي‌گيرند. متأسفانه عموم کارخانه‌هاي توليد بستني از ذکر کليه موادي که استفاده مي‌کنند خودداري نموده و به ذکر بعضي واژه‌هاي کلي اکتفا مي‌کنند.
قبلا هنگام توليد بستني، به کمک يک پمپ هوا مقداري هوا در آن مي‌دميدند. بستني خانگي حدود يک کيلوگرم به ازاي هر ليترش وزن دارد؛ در حاليکه بستني تجاري حدود نصف اين وزن را دارد که در واقع پول خرج شده براي مقدار کمتري از بستني خواهد بود.
توصيه مي‌شود که در سفر بستني به مقدار کم مصرف شود و تنها بستني‌هاي توليد شده در کارخانجات معتبر که داراي نشان استاندارد و علامت وزارت بهداشت دارند و از مواد طبيعي تهيه شده‌اند، مصرف شوند.
مطالب دیگر در حوزه گردشگری را در توریسم پرس دنبال کنید.
