لهستان؛ ققنوسی که از خاکستر خود متولد شد
لهستان یکی از کشورهای اروپای مرکزی است که نهتنها طی این سالها رشد اقتصادی خوبی داشته، بلکه به لحاظ صنعت گردشگری هم به جایگاه مناسبی دست یافته است. این کشور تاریخ پرفراز و نشیبی را طی کرده و بارها و بارها ویران و دوباره بنا شده و میتوان آن را ققنوسی دانست که از خاکستر خود متولد شده است. این کشور از شرق با اوکراین و بلاروس و از غرب با آلمان، از جنوب با جمهوری چک و از شمال با روسیه و لیتوانی همسایه است.
لهستان کشوری است که کوههای اندکی دارد و در عوض آب فراوان در آن یافت میشود. همچنین آب و هوای لهستان اقیانوسی است. زمستانها سرد و طاقت فرساست و درجه حرارت در تابستان تا ۳۳ درجه بالای صفر میرسد.
در ژوئن ۱۹۴۱ آلمان تمام خاک لهستان را اشغال کرد. در طول جنگ دوم جهانی شش میلیون لهستانی که نیمی از آنها یهودی بودند، کشته شدند و بیش از ۵/۲ میلیون نفر نیز به کار اجباری گرفته شدند.
تمام خاک لهستان در اوائل سال ۱۹۴۵ بهدست روسیه (شوروی سابق) افتاد. از این زمان به بعد لهستان توسط حزب کمونیست کارگران متحد که کاملا دنبالهرو حزب کمونیست شوروی بود، اداره شد.
در ۲۸ ژوئن سال ۱۹۵۶ اولین بحران کارگری ضدکمونیستی جهان در شهر پزنان لهستان روی داد. با گرانشدن اجناس در سال ۱۹۸۰، اعتصاب کارگران شروع شد. این اعتصاب سرآغاز بزرگترین تحولات این کشور در قرن جاری شد.
با اوج گرفتن اعتصابات سرانجام دولت کمونیستی در سیزدهم دسامبر ۱۹۸۱ اعلام وضع جنگی و فوقالعاده کرد و یک شورای نظامی قدرت مطلقه را در دست گرفت. به تدریج از آغاز سال ۱۹۸۲ از شدت حکومت نظامی کاسته شد تا اینکه در سال ۱۹۸۳ حکومت نظامی لغو شد.
مرور تاریخ لهستان نشان میدهد روزگار همیشه با این کشور مهربان نبوده و بارها مورد تجاوز قرار گرفته و ویران شده است اما این کشور باز بلند شده و روی پای خود ایستاده است و امروز با داشتن جاذبههای تاریخی زیاد مقصد گردشگران بیشماری است.
جمعیت این کشور ۳۸ میلیون و ۵۱۸ هزار و ۲۴۱ نفر است که میانگین سنی آنها ۳/۳۷ سال است. رشد جمعیت در لهستان منفی است. امید به زندگی در بدو تولد برای زنان در این کشور ۴۴/۷۹ سال و برای مردان ۱۸/۷۱ سال است.
این هفته مروری داریم بر دیدنیهای لهستان و شما را دعوت میکنیم در این سفر مجازی همراه ما باشید.
مالبورگ؛ شهر قرون وسطایی
مالبورگ را به واسطه قلعهای که در خود جای داده است، شهری تاریخی میدانند. ساخت این قلعه قرن سیزدهمی به دستور شوالیههای تتونیک و به منظور ایجاد مقر فرماندهی آنها ساخته شد. بزرگترین قلعه گوتیک اروپا به نام مریم باکره قدیس محافظ شهر و قلعه نامگذاری شد. این قلعه در واقع متشکل از سه قلعه است که به همین دلیل لقب بزرگترین قلعه آجری جهان را به آن دادهاند. ساخت این قلعه ۲۳۰ سال به طول انجامید و بخش اعظمی از آن در جنگجهانی دوم از بین رفت و از آن زمان تاکنون بخش زیادی از قلعه بازسازی شده است.
لوبلین و کلیسای زیبایش
لوبلین شهری است تاریخی در شرق ویستولا با بازاری قدیمی که قدمت آن به قرن ششم برمیگردد. به این علت که در مرز شرقی لهستان واقع شده به نخستین خط دفاعی در برابر تهاجمات متخاصمان تبدیل شد و به این خاطر متحمل خرابیهای بیشماری در طول تاریخ شده است. لوبلین شهری است که در آن فرهنگ شرق و غرب بههم پیوند خورده و کلیسای ترینیتی مقدس گواهی بر این مدعاست. کلیسایی که آمیزهای از سبکهای بیزانسی روسی و کاتولیک است. مراقب باشید که خیابانهای سنگفرش شده و معماری قرون وسطایی این شهر قدیمی گولتان نزند، چراکه لوبلین محلی برای شکوفایی هنرهای مدرن و دارای کلابهای مختلف نیز هست.
کلیسای توران
توران در دامنه رود ویستولا واقع شده و شاید بیشتر به دلیل اینکه محل تولد کوپرنیکوس؛ ستارهشناس و ریاضیدان لهستانی مورد توجه است. البته نباید از بازار قدیمی و تالار گوتیکی شهر که شبکه نشنالژئوگرافیک آن را در لیست ۳۰ مکان زیبای جهان قرار داد، گذشت. توران در طول جنگجهانی دوم از بمبارانها جان سالم بهدر برد و به همین دلیل است که شهر هنوز دارای بناهایی است که قدمت آنها به قرون وسطی بازمیگردد. ساخت تالار شهر از قرن سیزده و ساخت بسیاری از کلیساها از قرن چهاردهم آغاز شد. کلیسای معروف آن با نقاشیها و مجسمههای گوتیک و قربانگاههای عصر باروک یکی از مکانهایی است که گردشگران نباید از دیدنش غافل شوند.
پارک ملی تاترا
گردشگرانی که به اکوتوریسم و طبیعتگردی و کوهنوردی علاقهمندند، در صورت سفر به لهستان نباید دیدار از پارکملی تاترا را از دست بدهند، بهویژه آنهایی که در جستجوی مناظر زیبا هستند آن را در پارک ملی تاترا که در جنوب لهستان قرار دارد، پیدا خواهند کرد. این پارک که در ۱۹۵۴ ایجاد شد متشکل از جنگلها، مراتع و سنگهایی است که کوههای تاترا را پوشاندهاند. غارشناسان از دیدن ۶ غار پارک که به روی عموم باز هستند نیز لذت خواهند برد.
پوزنان
پوزنان را میتوان شهر دانشگاهی لهستان نامید. شهری که از زمانهای دور به عنوان مرکزی آکادمیک شناخته میشده و سومین دانشگاه بزرگ لهستان در آن قرار دارد. پوزنان میزبان بسیاری از رویدادهای بینالمللیاست مانند جشنواره بینالمللی تئاتر مالتا که هر سال تابستان برگزار میشود. مکانهای اصلی با قدمزدن و بهراحتی به وسیله مسیر رویال – ایمپریال، به معنی جاده پادشاهی که مخصوص توریستها ایجاد شده در دسترس هستند. ورزشکاران نیز با بازدید از دریاچههای مصنوعی مالتا میتوانند از پیست اسکی، پیست یخ و استخرهای شنای موجود در این مجموعه لذت ببرند.
وروکلاو
اگر به دیدن معماریهای شگفت و تاریخی علاقهمندید حتما به این شهر لهستان سفر کنید. وروکلاو؛ بزرگترین شهر غرب لهستان محسوب میشود که در امتداد رود واقع شده و در پی قرنها تحت حکمرانی پروس، لهستان، آلمان و بوهم بوده است اما از سال ۱۹۴۵ بخشی از خاک لهستان قلمداد میشود. پایتخت سابق سیلسیا در مقایسه با دیگر مکانهای لهستان برای گردشگری کمتر شناخته شده است اما وقتی صحبت از معماری به زبان میآید، قطعا میتواند با آنها رقابت کند.
گدانسک
بزرگترین شهر شمال لهستان و بندر اصلی این کشور است که بر روی دریای بالتیک قرار گرفته و در قرن دهم پایهگذاری شده است. این شهر دارای تاریخ سیاسی پیچیدهای است، چون در زمانهای مختلف گاه به آلمان تعلق داشته و گاه به لهستان و قبل از اینکه کاملا بخشی از لهستان شود، ایالتی مستقل بهشمار میرفت. گدانسک بعد از جنگ قسمت قدیمی خود را که به خاطر جادهپادشاهی معروف بود، مرمت کرد. لازم به ذکر است که این شهر کلیسای سنتماری (بزرگترین کلیسای آجری جهان) را در خود جای داده است.
ورشو
پایتخت لهستان که زمانی به پاریس شمال معروف بود، در قرن دوازدهم بنیان نهاده شد و در جنگجهانی دوم تقریبا از بین رفت، اما خود را از نو ساخت و به مرکزی تاریخی- فرهنگی تبدیل شد. یکی دیگر از دلایل شهرت ورشو متولد شدن فردریک شوپن (آهنگساز معروف موسیقی کلاسیک) در این شهر است. مرکز علمی کوپرنیکوس نیز در این شهر قرار دارد و مسافران، از هر قشر و سنی از دیدن آن لذت خواهند برد.
کراکو
کراکو از آنجایی که از یک روستای کوچک قرن هفتمی به دومین شهر مهم لهستان تبدیل شد، شاید بتوان آن را شهری که از فرش به عرش رسیده توصیف کرد که به خاطر فعالیتهای فرهنگی، هنری، آکادمیک و اقتصادیاش شناخته میشود. در ابتدای جنگجهانی دوم نازیها، یهودیان را به محلهای یهودینشین در کراکو فرستادند و سپس آنها را به کمپهای تحتنظر انتقال دادند. فیلم سینمایی فهرست شیندلر داستان مردی را روایت میکند که تلاش دارد ساکنان این کمپها را از مرگ نجات دهد. در هر حال، کراکو پایتخت سابق لهستان است که در دامنه رود ویستولا قرار گرفته و چون تمامی جاذبههای گردشگری آن در قسمت قدیمی شهر قرار گرفته، گشت و گذار در آن بسیار راحت و ساده است.
قصر سلطنتی
این قصر در قرن ۱۵ میلادی ساخته شد و زمانی خانه رهبران سیاسی لهستانی بوده است. این قصر یکی دیگر از قربانیهای جنگجهانی دوم بوده، اما امروزه به طرز چشمگیری باشکوه بهنظر میرسد. دالانهای مرمر و تزئینات گچبری این قصر بازسازی و همچنین اتاقهای آن یکبار دیگر بهطور کامل مبلمان شدهاند. این مبلمانها پس از جنگ به سختی مرمت شدند. مجموعه هنری قصر در طول جنگ، توسط نازیها و ارتش شوروی غارت شد اما خوشبختانه تعداد زیادی از آنها شامل آثاری از رامبراند، بازگردانده شدند.
از لهستان چه بخریم؟
صنایع تزئینی چوبی از جمله صنایعی است که در سرتاسر لهستان رشد داشته و شما میتوانید انواع وسائل چوبی را از این کشور با قیمت تقریبا مناسب خریداری کنید و با خود بیاورید.
جعبههای چوبی کندهکاری شده از سوغاتیهای محبوب لهستان است. متاسفانه هرچه به سمت شرق اروپا پیش میروید، این جعبهها همهجا قابل رؤیت است. اگر میخواهید به کسی هدیه چوبی و هنر دست بدهید، به جای این سوغات کلیشهای شطرنج چوبی کندهکاری شده بخرید.
همچنین صنعت پوشاک در این کشور اروپایی توانسته در بازار کشورهای منطقه جای خود را باز کند و برندهای مختلف پوشاک در آن شعبه دارند. پوشاکی با کیفیت که قطعا از خریدشان پشیمان نمیشوید. مرکز خرید زلوته تاراسی (یا گامهای طلایی) مجموعهای اداری، تجاری و تفریحی در مرکز ورشو پایتخت لهستان است. این مرکز در هفتم فوریه سال ۲۰۰۷ آغاز بهکار کرده است.
غذاهای متنوع در لهستان
تنوع از مشخصههای غذاهای لهستانی است و ریشه آن به سابقه تاریخی پر سر و صدایش بازمیگردد. پسزمینه اسلاوها و غذاهای مدرن لهستانی با نفوذ خارجیها مخلوط شده و سفره امروز آنها اینچنین است.
ترکیبات اصلی غذاها در این کشور واقع در اروپای مرکزی نخست انواع گوشت و سپس انواع سبزیجات و در آخر هم غلات و رشته فرنگی است.
»بیکاس» خورشت سنتی لهستانیهاست که شامل: کلم، تکههای مختلف گوشت، پوره گوجهفرنگی، عسل و قارچ است و با نانی مخصوص و پوره سیبزمینی سِرو میشود. در رستورانهای معروف و غیرمعروف ورشو میتوانید این خورش را مزه کنید.
«ماکویک» شیرینی رولی محبوب لهستانیها برای عید پاک و کریسمس است که با گردو چرخ شده پُر میشود و دانههای خشخاش روی آن میریزند. اگر به لهستان سفر کردید حتما این شیرینی را میل کنید.
«گمپکی» غذای دیگر لهستانیهاست که برگ کلم را با گوشت و برنج پر کرده و با سسگوجه طبخ میکنند. مثل دلمه کلم برگ خودمان است که با ادویه خاص، بسیار خوشمزه است.